- Αίγιο
- Παραλιακή πόλη (υψόμ. 60 μ., 21.061 κάτ.) στην πρώην επαρχία Αιγιαλείας του νομού Αχαΐας. Το Α. είναι χτισμένο στην ακτή του Κορινθιακού, σε περιοχή σεισμογενή. Αποτελεί έδρα του δήμου Αιγίου (βλ. λ. Αιγίου, δήμος). Βρίσκεται στην πεδινή λωρίδα που εκτείνεται κατά μήκος της παραλίας του Κορινθιακού, στον δρόμο Αθήνας-Πάτρας. Άλλοτε η οικονομία του στηριζόταν στο εμπόριο και στην εξαγωγή σταφίδας. Σεισμογενής περιοχή, υπέστη σοβαρές καταστροφές το 23 μ.Χ. και στα νεότερα χρόνια το 1817, το 1861 και το 1886. Στους σεισμούς οφείλεται το ότι δεν σώθηκαν μνημεία της αρχαίας ακμής του. Μεγάλο μέρος της πόλης καταστράφηκε το 1995 από σεισμό 6,1 Ρίχτερ, που κόστισε τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους.
Ιστορία. Πανάρχαια πόλη (η παράδοση συνέδεσε το όνομά της με την αίγα που έθρεψε εκεί τον Δία) που ιδρύθηκε από αυτόχθονες Πελασγούς Αιγιαλείς, κέντρο θρησκευτικό και πολιτικό της Αχαϊκής Συμπολιτείας στους ιστορικούς χρόνους (εξαιρετική ακμή γνώρισε μετά τη βύθιση της Ελίκης), μεπροστάτη τον Ομαγύριο Δία, στον ναό του οποίου γίνονταν οι συνελεύσεις, άρχισε να παρακμάζει μετά την κατάληψή της από τους Ρωμαίους (146 π.Χ.) και ακολουθεί από τότε την τύχη των άλλων αχαϊκών πόλεων (βλ. λ. Αχαΐα, Πελοπόννησος). Αργότερα δέχτηκε το Α. τις επιδρομές βαρβαρικών φύλων (το 395 μ.Χ. το κατέστρεψε ο Αλάριχος), τον Μεσαίωνα μετονομάστηκε σε Βοστίτσα, το κατέλαβαν διαδοχικά (εναλλακτικά κάποτε) Νορμανδοί, Ενετοί, Φράγκοι (1205, Βαρονία της Βοστίτσας) και Τούρκοι (οριστικοποίησαν την κατοχή τους το 1718 με τη συνθήκη του Πασάροβιτς), και το 1769 το κατέστρεψαν οι Τουρκαλβανοί, επειδή οι κάτοικοί του έλαβαν μέρος στα Ορλοφικά). Στις 26 Ιανουαρίου 1821 συνήλθαν εκεί οι πρόκριτοι Α., Πάτρας και Καλαβρύτων (συνέλευση της Βοστίτσας) και έλαβαν αποφάσεις για την έναρξη της Επανάστασης. Την ίδια χρονιά το πυρπόλησε δύο φορές ο Μουσταφάμπεης και το 1826 το κατέστρεψε ο Ιμπραήμ.
Το Αίγιο, με τα βουνά της βόρειας Πελοποννήσου στο βάθος, σε φωτογραφία εποχής (φωτ. Κ. Ραφαηλίδη).
Η γραφική παραλία του Αιγίου, αρκετά χρόνια πριν πληγεί από τον σεισμό.
Το Αίγιο είναι από τις αρχαιότερες πόλεις της Πελοποννήσου.
Dictionary of Greek. 2013.